شهر سوخته، تمدني مدرن
اگر سيستان و بلوچستان به غير از شهر سوخته هيچ جاذبه‌ي گردشگري ديگري نداشت، همين يك بهانه براي رهسپار شدن به استان كفايت مي‌كرد. اين شهر باستاني آنقدر عجايب دارد كه حتي گاهي تصورشان هم در ذهن نمي‌گنجد. شهر سوخته كه در حاشيه‌ي جاده‌ي زابل- زاهدان واقع شده، بيش از ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. انواع پارچه و حصير، ظروف سفالي و سنگي و معرق‌كاري‌هاي به جامانده از شهر سوخته، گوياي وجود صنايع متعدد و پيشرفته در اين دولت‌شهر بوده است. اما اين تمام داستان نيست. از ديگر نشانه‌هاي پيشرفته بودن شهر سوخته مي‌توان به شواهدي اشاره كرد كه از فعاليت‌هاي گسترده‌ي زنان در شهر حتي در مناصب و موقعيت‌هاي مهم كاري حكايت دارد.
پيدا شدن نشانه‌هايي مبني بر انجام قديمي‌ترين عمل جراحي مغز در شهر سوخته نيز از ديگر شگفتي‌هاي اين تمدن درخشان است. پژوهش‌هاي باستان‌شناسان نشان مي‌دهد بخشي از استخوان جمجمه‌ي يك دختر حدوداً ۱۳ ساله در اين عمل جراحي برداشته شده است تا وي بتواند به حيات خود ادامه دهد.
گفتني است مردم اين دوره از تاريخ به سرگرمي نيز بي‌اهميت نبوده‌اند؛ آثار به جاي‌مانده از تخته نرد و تاس، شاهدي بر اين مدعاست.
علاوه بر اين، يافت شدن سفالينه‌اي با تصويري متحرك كه حركت يك بز به سمت درختي را نشان مي‌دهد، وجود اولين انيميشن تاريخ را به ايران زمين و اين منطقه نسبت مي‌دهد.
دهانه‌ي غلامان، شهري بدون برج و بارو
دهانه‌ي غلامان از ديگر يادگارهاي دوران باستان در سيستان و بلوچستان است. قدمت اين شهر كه به نظر مي‌رسد به دليلي مانند خشكسالي تخليه و متروكه شده به دوران هخامنشي مي‌رسد، در كتيبه‌هاي به جامانده از اين دوران، شهر مذكور را «زرك» يا «زرنكاي» مي‌خوانده‌اند. تمام بناهاي اين شهر كه زير شن‌هاي روان مدفون بود، از گل خام ساخته شده است. اما نكته‌ي بسيار جالب و مهمي كه در دره‌ي غلامان به چشم مي‌آيد، رعايت اصول شهرسازي در اين شهر است؛ در واقع شهر بدون برنامه رشد نكرده بلكه پيش از ساخت نقشه‌ي دقيق و مدوني داشته است. ساختمان‌هاي بزرگ، خيابان، معبد، آبراهه و محله‌هاي نظامي از بخش‌هاي مختلف شهر هستند؛ ضمن اينكه منطقه‌ي صنعتي بيرون از محدوده‌ي زندگي مردم بوده است. دهانه‌ي غلامان هيچ برج و بارويي ندارد؛ موضوعي كه مهر تأييدي بر آرامش و امنيت حاكم بر شهر در آن دوره‌ي زماني است.
[related id=”5049″]
قلعه‌نو، ماسوله‌اي در دل بلوچستان
شايد اغراق نباشد اگر بگوييم سيستان و بلوچستان، مجموعه‌اي از تمام زبيايي‌ها و جذابيت‌هاي ايران را در خود جاي داده است. قلعه‌نو، يكي از اين جذابيت‌هاست. تمام بناهاي اين روستا از گل و خشت استفاده شده است. گورستان اين روستا كه در نزديكي دهانه‌ي غلامان واقع شده، به دليل ساختار پلكاني‌اش ديدني است.
كوه اوشيدا
كوه اوشيدا را مي‌توان تركيب موزوني از آثار دوره‌هاي مختلف تاريخي در سيستان دانست. در اين كوه نشانه‌هايي از دوره‌هاي اشكاني، ساساني و اسلامي به چشم مي‌خورد؛ آثار به جاي مانده نيز به همين نسبت متنوع اند. كاخ، آتشكده، زيارتگاه خواجه مهدي و قبرستان، بخشي از اين آثار است.
كوه اوشيدا كه از سنگ بازالت سياه رنگ تشكيل شده و شبيه ذوزنفه است، خواجه غلطان، كوه باطني، كوه نور و كوه موعود نيز ناميده مي‌شود.
روستاي تمين، نگيني در دل سيستان
شايد اولين تصويري كه پس از شنيدن نام سيستان و بلوچستان در ذهن‌تان مجسم شود، سرزميني سراسر بيابان و دشتي گرم است؛ اگر اين طور است، بدانيد كه به اشتباه رفته‌ايد. روستاي تمين، بهشتي سرسبز در دل دشت‌هاي سيستان و بلوچستان است كه با آب و هواي خنك خود، جسم و جان را صفا مي‌دهد.
سرسبز تمين در دامنه كوه تفتان، از پوشش گياهي غني و متنوعي برخوردار است. انواع درختان ميوه نظير انجير، انگور، آلبالو، هلو، بادام، گردو و پسته در اين منطقه يافت مي‌شود. اما جذابيت‌هاي تمين به منابع طبيعي محدود نمي‌شود؛ قلعه و قبرستان تمين، از آثار تاريخي به جاي مانده از قرون گذشته اند در اين روستا هستند. چشمه‌ي آب معدني موسي، آسياب آبي، كوره‌ي ذوب فلز و چله خانه از ديگر ديدني‌هاي روستاي تمين اند.
سربازِ سرسبز
سرسبزي و نشاط در سيستان و بلوچستان، تنها در تمين ديده نمي‌شود، منطقه‌ي سرباز نيز يكي ديگر از سرزمين‌هاي خوش منظره و باطراوت استان است. در اين منطقه، كوه‌ها و صخره‌ها در كنار رود حيات‌بخش سرباز، منظره‌هاي بسيار زيبايي را به وجود آورده اند كه تنوع محيطي سيستان و بلوچستان را تقويت كرده است. علاوه بر اين، آبشار زيباي زيارتجاه، از آن صحنه‌هاي كم‌نظيري است كه واقعاً مي‌تواند تصور شما درباره‌ي اين منطقه را تغيير دهد.
[related id=”2630″]
درك زرآباد، روستايي ساحلي
يكي از زيباترين تابلوهاي طبيعت در سيستان و بلوچستان تقابل دريا و بيابان است؛ تقابلي كه دل‌انگيزترين تصاوير آن را مي‌توانيد در روستاي درك زرآباد به تماشا بنشينيد. صحنه‌هاي بسيار زيبا از كوير پهناور و آرام خواسته‌ي دل عاشقان كوير را برآورده مي‌كند و از سوي ديگر درياي آرام، زيبا و آبي با نسيم خنك و فرح بخش خود، تماشاي اين صحنه‌ها را بسيار خوشايند مي‌سازد. نخل‌ها و درخت‌هاي سرسبزي كه در جاي جايِ اين سرزمين روييده نيز حال خوش‌تان را دوچندان خواهد كرد. تصور كنيد چه قدر باشكوه است كه كمي در ساحل قدم بزنيد و كمي در كوير! سپس روي تخته سنگي بنشينيد و غروب آفتاب را در اين صحراي پهناور تماشا كنيد.
هامون، خاطره‌ي روزهاي شيرين
تالاب زيباي هامون، از نمادهاي سيستان و بلوچستان به شمار مي‌آيد. اين تالاب كه زماني يكي از تفريحگاه‌هاي بزرگ و سرزنده‌ي اين سرزمين به شمار مي‌آمد، امروزه حال چندان خوشي ندارد و در بيشتر ايام سال خالي از آب است. اما در بعضي از ايام سال مانند اوائل فصل بهار، تالاب رنگ دل‌انگيز آب را مي‌بيند و به ميزباني مهربان براي ميهماناني تبديل مي‌شود كه به هامون دل خوش كرده‌اند. به اميد روزي كه تالاب هامون در تمام ايام سال، پرآب و زنده باشد!
چابهار، رنگين‌كماني از زيبايي‌ها
چابهار، بندر هميشه بهار استان سيستان و بلوچستان، سراسر جذابيت، شگفتي و چشم‌نوازي است. از همان ابتدا كه عازم اين شهر مي‌شويد، زيبايي‌اش را درك و لمس خواهيد كرد. معمولا تا صحبت از جاده‌ي زيبا به ميان مي‌آيد، ياد جاده‌هاي شمالي كشور مي‌افتيم اما مطمئن باشيد كه يكي از زيباترين، عجيب‌ترين و غني‌ترين جاده‌هاي ايران را از قلم انداخته‌ايد. جاده‌ي ساحلي چابهار- بريس با برخورداري از سواحل صخره‌اي، كوه‌هاي مينياتوري، جنگل حرا، تالاب ليپار و درخت انجير معابد، زيبايي خيره‌كننده‌اي دارد.
گِل‌افشان، پديده‌اي ناب: گِل افشان، يكي از عجيب‌ترين و جالب‌ترين پديده‌هاي زمين‌شناسي است. در اين پديده، گِل‌هاي خاكستري رنگ از درون زمين به بيرون پرتاب مي‌شود و صدايي شبيه به شليك گلوله تفنگ از اين پرتاب‌ها به وجود مي‌آيد. با گذشت زمان از خروج اين گل‌هاي خاكستري رنگ، تپه‌هاي متعددي تشكيل شده كه ارتفاع آنها بعضي از آنها به چندين متر مي‌رسد.